Απόδραση στην Ελατιά Δράμας

Σε απόσταση μόλις 60 χλμ. από το κέντρο της Δράμας, υπάρχει ένα από τα ωραιότερα δασικά συμπλέγματα της χώρας, το περίφημο δάσος της Ελατιάς, του οποίου ο πλούτος σε πανίδα και χλωρίδα στα βουνά της Κεντρικής Ροδόπης αποτελεί σημείο αναφοράς για τη βόρεια Ελλάδα.

Ακολουθούμε βορειοανατολική πορεία με κατεύθυνση το Σιδηρόνερο, 45 χλμ. από τη Δράμα. Θα διασχίσουμε το όμορφο προάστιο Πανόραμα και θα περάσουμε το δάσος αναψυχής Καλλιφύτου, για να επισκεφθούμε αρχικά τη γυναικεία μονή της Αναλήψεως του Σωτήρος (Σίψας) στους Ταξιάρχες, 10 χλμ. από τη Δράμα. Χτισμένη το 1970 βρίσκεται στη θέση παλαιότερου μικρού μοναστηριού. Είναι καθημερινά επισκέψιμη, εορτάζει την ημέρα της Αναλήψεως του Σωτήρος, ενώ συγκεντρώνει πολλούς προσκυνητές την περίοδο του Πάσχα.

Mετά τους Ταξιάρχες, ο δρόμος στενεύει και χρειάζεται σε ορισμένα σημεία ιδιαίτερη προσοχή στην οδήγηση, καθώς βαριά οχήματα μεταφέρουν ξυλεία προς τη Δράμα από τον Απρίλιο μέχρι και το φθινόπωρο. Αρχίζουμε σταδιακά να αισθανόμαστε την αλλαγή του υψόμετρου. Πλησιάζουμε στη διασταύρωση για το μικρό αλλά πολύ γραφικό χωριό Δενδράκια, 23 χλμ. από την πόλη, στις βορειοανατολικές παρυφές του Κεντρικού Φαλακρού. Η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορικές διαδρομές σε πυκνό δάσος με ποικιλία βλάστησης από δρυς, καστανιές, φουντουκιές και οξιές, μέχρι τον αυχένα “Κεράσι” στα 1000 μ. και στη δύσβατη ορεινή τοποθεσία της “Μπάρας” στα 1300 μ.

Επιστρέφοντας στο δρόμο μας για το Σιδηρόνερο, η βλάστηση γίνεται πυκνότερη στις πλαγιές και ανάμεσα στα ρέματα της περιοχής. Στο Λιβαδερό, 22 χλμ. από τη Δράμα, συναντάμε το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε6, και λίγο πιο πάνω, στο 25ο χλμ., δροσιζόμαστε με το παγωμένο νερό πηγής.
Από εδώ διασχίζουμε πυκνό δάσος από δρυς, όπου κατά τη χειμερινή περίοδο το χιόνι κάνει αισθητή την εμφάνισή του, όπως και ο πάγος. Όλες αυτές οι αλλαγές στο κλίμα, στο ορεινό έδαφος και στη βλάστηση γίνονται πιο έντονες στον αυχένα “Τουλουμπάρι”, σε απόσταση 28 χλμ. από τη Δράμα.

Για πρώτη φορά από αυτό το σημείο, μπορούμε να δούμε απέναντι τις επιβλητικές κορυφές της Κεντρικής Ροδόπης. Αριστερά μας, μέσα σε πυκνό δάσος στη βόρεια πλευρά του Φαλακρού, ξεκινά χωματόδρομος με κατεύθυνση το Βώλακα σε διαδρομή 37 χλμ., πραγματική πρόκληση μετά την άνοιξη για κατάλληλα οχήματα.

Συνεχίζοντας την πορεία μας για το Σιδηρόνερο αρχίζουμε να κατηφορίζουμε προς τη σύγχρονη γέφυρα των Παπάδων, πάνω από τη όμορφη λίμνη που σχηματίστηκε με τα νερά του Νέστου. Μετά τη γέφυρα, 38 χλμ. από τη Δράμα, θα σταματήσουμε για λίγο στο μνημείο των ηρώων της μάχης των Παπάδων του 1944 και των θυμάτων των εκτελέσεων από το στρατό κατοχής την ίδια χρονιά, ενώ μπροστά μας η θέα προς το Φαλακρό και τη λίμνη είναι μοναδική.
Με την είσοδό μας στο Σιδηρόνερο, χωριό με ελάχιστους μόνιμους αλλά πραγματικά φιλόξενους κατοίκους, μπορούμε να ακολουθήσουμε το χωμάτινο δρόμο προς τα υδροηλεκτρικά φράγματα του Νέστου, σε απόσταση 22 χλμ., ή να συνεχίσουμε την πορεία μας προς το δάσος της Ελατιάς.

Με προορισμό το δασικό χωριό της Ελατιάς, 26 χλμ. από το σημείο που βρισκόμαστε και πάντοτε σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο, θα συναντήσουμε στη διαδρομή μας τη Σκαλωτή, το τελευταίο χωριό για προμήθειες πριν από την είσοδό μας στο δασικό σύμπλεγμα, σε απόσταση 9 χλμ. από το Σιδηρόνερο. Οδηγούμε ήδη σε υψόμετρο πάνω από 900 μ., ανάμεσα σε πλαγιές με μεικτά δάση όπου κυριαρχεί το πεύκο, απολαμβάνοντας τη θέα προς τη βόρεια πλευρά του Φαλακρού.

Κοντά στο παλιό δασικό εργοτάξιο, υπάρχει δρόμος με βόρεια πορεία που διατρέχει, μέσα από τρεις διαφορετικές διαδρομές, την περιοχή “Πυκνός Λόφος”. Συνεχίζοντας τη βασική μας πορεία φτάνουμε κάτω από τον ίσκιο τεράστιων δέντρων στο δασικό χωριό της Ελατιάς, κέντρο όλης της υλοτομικής δραστηριότητας από την άνοιξη μέχρι και το φθινόπωρο και έρημη πολιτεία το χειμώνα, πνιγμένη στο χιόνι. Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 1600 μ., σε μια περιοχή με μέση ετήσια θερμοκρασία 9°C και ετήσιο ύψος βροχής ιδιαίτερα ψηλό, πάνω από 1200 mm.

Ανατολικά του χωριού και σε απόσταση 7 χλμ. βρίσκεται η θέση “Στραβόρεμα”. Ο χώρος είναι ένα μικρό λιβάδι μέσα σε πυκνά δάση ερυθρελάτης- δασικής πεύκης και χαρακτηρίζεται από τους έντονους μαιανδρισμούς του ρέματος που τον διασχίζει. Η μοναδική για τον ελληνικό χώρο ερυθρελάτη αποτελεί το νοτιότερο άκρο εξάπλωσης ψυχροβίων κωνοφόρων στον ευρωπαϊκό χώρο.

Στην περιοχή υπάρχει πυκνό δίκτυο τρακτερόδρομων (δασικών δρόμων μιας χρήσης), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πεζοπορία.
Το “Στραβόρεμα” συνδέεται με το δασικό χωριό με τρακτερόδρομο μήκους 3 χλμ. Ο δρόμος του “Στραβορέματος” συνεχίζει με νότια πορεία και για 4 χλμ. είναι βατός με αυτοκίνητο. Στη συνέχεια και για 15 χλμ. είναι κακής βατότητας, περνάει ψηλότερα από το “Στραβόρεμα” και στα πρώτα χιλιόμετρα υπάρχει ο ομώνυμος καταρράκτης.

Ο δρόμος τελειώνει μόλις περάσουμε το “Μεγάλο Ρέμα”, ενώ λίγο πριν από το τέλος του συναντούμε παράκαμψη με βόρεια κατεύθυνση, που περνάει από δύο εγκαταλελειμμένους οικισμούς (Άνω και Κάτω “Αλίκιοϊ”) και ενώνεται με τον κεντρικό δρόμο Φρακτού-Ελατιάς.

Μετά το τέλος του δρόμου “Στραβορέματος” ακολουθεί παλιό μονοπάτι σε καλή κατάσταση, το οποίο έχει πορεία κατά μήκος του “Μεγάλου Ρέματος”. Η περιοχή αυτή έχει διάσπαρτα ερείπια, μαντριά, πεζούλια, ενώ οι δύο πλευρές του ρέματος συνδέονται με παλιά γεφύρια βυζαντινού τύπου. Το δασικό χωριό της Ελατιάς συνδέεται με οδικό δίκτυο τόσο με το δάσος Σημύδας όσο και με το δάσος Φρακτού. Η πρώτη διαδρομή είναι 26 χλμ. μέχρι το εργοτάξιο της Παναγίας και διέρχεται από δάσος ερυθρελάτης και κυρίως δασικής πεύκης. Η δεύτερη προτεινόμενη διαδρομή απέχει 50 χλμ. μέχρι το εργοτάξιο του Φρακτού, που θα αποζημιώσει με το δάσος ερυθρελάτης, δασικής και μαύρης πεύκης.

Πηγή: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας